Achtergrond CSRD
Wereldwijd blijft de aandacht voor ESG (Environmental, Social, Governance) groeiende. In dit kader streeft de EU er met de Europese Green Deal naar om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Tegelijkertijd wil de EU toekomstbestendige economische groei bevorderen die zorgt voor stabiliteit, werkgelegenheid en duurzame investeringen. Voornoemde ambities hebben ertoe geleid dat de EU een aantal richtlijnen en verordeningen heeft uitgevaardigd. Een voorbeeld is de EU Taxonomieverordening die een classificatiesysteem bevat waarmee kan worden aangegeven of een financieel product of investering duurzaam is. Ook de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) brengt duurzaamheidgerelateerde verplichtingen met zich mee zoals de verplichting voor vermogensbeheerders om transparant te zijn over hun ESG (risico-)beleid en resultaten. De CSRD is eveneens een belangrijk onderdeel van de ambities op het gebied van duurzaamheid, door bedrijven te verplichten tot duurzaamheidsrapportage en deze verslaglegging (in meer of mindere mate) te laten toetsen door een accountant.

Bovenal hebben de EU Taxonomieverordening, de SFDR en de CSRD met elkaar gemeen dat ze allen sturen op een gedragsverandering bij ondernemingen, investeerders en andere belanghebbenden en ondernemingen aansporen om beter te 'scoren' als het aankomt op de mate waarin de activiteiten of producten groen zijn of bijdragen aan het verwezenlijken van duurzaamheidsambities. Ondernemingen dienen in veel gevallen namelijk aan te geven wanneer er wel aan een bepaalde informatieverplichting kan worden voldaan, indien dat op het moment van inwerkingtreding van de CSRD nog niet mogelijk is.

Belangrijkste wijzigingen

1. Formuleren van lange termijn-ESG-doelstellingen en beleid
De CSRD verplicht bedrijven heldere ESG-doelen te stellen en de voortgang jaarlijks openbaar te maken. Hierbij dienen European Sustainability Reporting Standards (ESRS) te worden gebruikt. De ESRS worden door European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) opgesteld en verschijnen in twee fasen. In november 2022 is de eerste set ESRS voorgesteld, die uiterlijk 30 juni 2023 moeten worden vastgesteld door de Europese Commissie. De tweede set ESRS moet uiterlijk 30 juni 2024 worden vastgesteld, waarin aanvullende informatie wordt vastgelegd die bedrijven over specifieke duurzaamheidskwesties en rapportagegebieden bekend moeten maken, en informatie die bedrijven bekend moeten maken die specifiek is voor de sector waarin een bedrijf actief is. De eerste set concept ESRS omvat 12 standaarden die zien op de volgende onderwerpen:

2. Uitbreiding scope
De CSRD zal ongeveer vijf keer meer bedrijven omvatten dan de huidige NFRD. Het toepassingsgebied zal worden uitgebreid van grote ondernemingen van openbaar belang, (d.w.z. beursgenoteerde ondernemingen, banken en verzekeringsmaatschappijen met >500 werknemers), tot de volgende categorieën:

• Grote ondernemingen, al dan niet beursgenoteerd (oftewel ondernemingen die ten minste twee van de volgende waarden overschrijden: een balanstotaal van 20 miljoen euro; een netto-omzet van 40 miljoen euro; een gemiddeld aantal werknemers tijdens het boekjaar van 250).
• Grote niet-EU-ondernemingen met substantiële activiteiten op de EU-markt (een netto jaaromzet van 150 miljoen euro in de EU) en die ten minste één dochteronderneming of filiaal in de EU hebben die bepaalde drempels overschrijdt; en
• Kleine en middelgrote ondernemingen met effecten die tot de handel op een gereglementeerde EU-markt zijn toegelaten, met uitzondering van micro-ondernemingen, kleine en niet-complexe kredietinstellingen en captive verzekeringsentiteiten.

3. Verduidelijking van het dubbele materialiteits-concept
De zogeheten dubbele-materialiteitsbenadering verplicht bedrijven te rapporteren over enerzijds hun impact op mens en milieu, en anderzijds over de gevolgen van duurzaamheidskwesties voor hun bedrijf, zowel positief (bijvoorbeeld het streven naar een diverse en inclusieve werkomgeving) als negatief (grondstoffenschaarste).

4. Ook due diligence over de eigen operatie en toeleveringsketen
Ondernemingen moeten niet alleen over hun eigen prestaties op de ESG-thema’s rapporteren, maar ook over dat van hun klanten en leveranciers. De exacte vereisten zullen per thema worden uitgewerkt door de EFRAG. De eerste drie jaar mag overigens een beroep worden gedaan op een uitzonderingsregeling voor het niet kunnen achterhalen van (alle) informatie uit de waardeketen.

5. Verplichte assurance bij duurzaamheidsverslaggeving
De duurzaamheidsinformatie wordt opgenomen in het bestuursverslag en deze dient gecontroleerd te worden door een onafhankelijke accountant. In eerste instantie voorziet de CSRD in een 'limited' assurance van het duurzaamheidsverslag door een accountant, wat meer is dan onder de NFRD vereist was. De vereiste 'limited' assurance verschuift naar verwachting geleidelijk naar 'reasonable' assurance.

Gefaseerde inwerkingtreding
De eisen worden gefaseerd van toepassing, afhankelijk van het type bedrijf:

• 1 januari 2024 voor bedrijven die al onder de NFRD vallen (rapportage in jaarverslag van 2025 over boekjaar 2024)
• 1 januari 2025 voor niet-NFRD ondernemingen (rapportage in jaarverslag van 2026 over boekjaar 2025)
• 1 januari 2026 voor beursgenoteerd mkb, kleine en niet-complexe kredietinstellingen en captive verzekeringsmaatschappijen (rapportage in jaarverslag van 2027 over boekjaar 2026; waarbij mkb uitstel krijgt tot 2028)
• 1 januari 2028 voor de eerdergenoemde grote niet-EU-ondernemingen (rapportage in jaarverslag van 2029 over boekjaar 2028)

Voorbereiding: welke stappen nu te nemen?
Voor veel ondernemingen is het rapporteren over duurzaamheidsinformatie nieuw, zeker in deze mate. Het bestuursverslag zal aanzienlijk omvangrijker worden. Om vanaf boekjaar 2024 of 2025 ook daadwerkelijk te kunnen rapporteren in overeenstemming met de CSRD-standaarden is allereerst inzicht vereist in zaken als de eigen informatieprocessen, kpi's en data-applicaties. Maar tevens is inzicht nodig in nauw verweven regelgeving zoals de eerdergenoemde EU Taxonomieverordening, alsmede is kennis vereist van andere richtsnoeren zoals die van de Task Force on Climate Related Financial Disclosures (TCFD) en initiatieven zoals de Corporate Sustainability Due Diligence Directieve (CSDDD).

Daarnaast is andere toekomstige regelgeving op het gebied van duurzaamheid relevant, zoals de initiatiefwet zoals de Wet Verantwoord en Duurzaam Internationaal Ondernemen (Wet VDIO) en de geactualiseerde Corporate Governance Code (zie hierover onze nieuwsbrief van 20 december 2022). Zo dient iedere onderneming die zich voorbereidt op de CSRD na te gaan op welke wijze de governance adequaat is ingericht om aan de brede informatieverplichtingen te kunnen voldoen. Voor veel ondernemingen zal 2023 daarom in het teken staan van verdere voorbereiding voor de CSRD.

Wij gaan graag met u in gesprek over de mate waarin u voorbereid bent voor de CSRD en aanverwante regelgeving.