Egmont Group publiceert geüpdatete checklist
De Egmont Group, een internationaal samenwerkingsverband gericht op het verbeteren van de informatie-uitwisseling tussen alle FIU's wereldwijd, heeft in juli van dit jaar een rapport gepubliceerd dat meldingsplichtige instellingen die onder de reikwijdte van de Wwft vallen, zoals banken, accountants en trustkantoren, in de toekomst kan helpen bij het opsporen en onderzoeken van corruptie en het witwassen van opbrengsten daarvan. In totaal zijn er op dit moment wereldwijd 164 FIU's aangesloten bij de Egmont Group, waaronder ook FIU-Nederland.
De Egmont Group heeft het afgelopen jaar gewerkt aan een rapport om naast FIU's ook meldingsplichtige instellingen te ondersteunen bij het identificeren van signalen van corruptie en het witwassen van de opbrengsten van corruptie, maar ook bij het melden van deze signalen. De Egmont Group publiceerde eerder, in november 2018, al een lijst met vastgestelde indicatoren die, wanneer ze zouden worden beschouwd in het kader van een transactie, zouden kunnen helpen bij het identificeren van corruptie en het witwassen van de opbrengst daarvan. Deze lijst uit 2018 is mede dankzij input van de bij de Egmont Group aangesloten FIU's en internationale partnerorganisaties van de Egmont Group de afgelopen maanden verder aangevuld en verbeterd. Dit heeft geresulteerd in een checklist van 72 aanwijzingen en handvatten, die onderdeel uitmaakt van het rapport van de Egmont Group.
De checklist is onderverdeeld in drie verschillende categorieën indicatoren, bestaande uit:
- 24 indicatoren voor corruptie bij openbare aanbestedingen, zoals bijvoorbeeld het herhaaldelijk gunnen van langlopende contracten aan dezelfde onderaannemer of een juridische entiteit die consequent de meerderheid van de grootste openbare aanbestedingstraject wint;
- 35 indicatoren die betrekking hebben op onverklaarbaar vermogen of inkomen, zoals bijvoorbeeld transacties die plaatsvinden op rekeningen van overheidsfunctionarissen met contante stortingen of opnames van ongebruikelijke bedragen met een ongebruikelijke frequentie, of ambtenaren die virtuele activa hebben gekocht voor een totaalbedrag dat hoger is dan hun wettelijk aangegeven inkomen; en
- 13 algemene indicatoren, zoals verklaringen van bepaalde transacties die woorden of zinnen bevatten die vaak worden gebruikt als eufemismen voor steekpenningen (bijvoorbeeld commissie, marketingkosten, toeslagen etc.) of naaste familieleden/werknemers van ambtenaren die bij private bedrijven worden aangesteld als senior-manager zonder dat zij voldoen aan de noodzakelijke vereisten voor die positie of van wie het salaris niet marktconform is.
De indicatoren uit de checklist kunnen afzonderlijk, in combinatie met elkaar of in combinatie met andere indicatoren of informatie worden gebruikt, en kunnen op die manier leiden tot een vermoeden van witwassen van opbrengsten van corruptie of andere misdrijven. Omdat corruptie en het witwassen van opbrengsten daarvan per geval verschillend zijn en niet altijd eenvoudig kunnen worden vastgesteld, moet bij het melden van een ongebruikelijke transactie bij de FIU een duidelijke en volledige omschrijving van de casus worden meegegeven en moet worden gemotiveerd waarom een transactie als ongebruikelijk wordt aangemerkt. De checklist kan hierbij helpen.
Naast de checklist biedt het rapport inzicht in de meest efficiënte tools en werkwijzen van de FIU's om corruptie en het witwassen van de opbrengsten van corruptie op te sporen en te identificeren. De FIU's maken gebruik van diverse IT-tools, zoals i2-platform en goAML, waarin relevante informatie is verzameld over jarenlange financiële activiteiten. Met behulp van dit soort tools is het mogelijk om verschillende soorten informatie in een enkele grafiek samen te brengen voor verdere analyse en het mogelijk herkennen van patronen. Naast diverse IT-tools maken de FIU's tevens gebruik van open bronnen (zoekmachines, sociale netwerken en mediaberichten) zoals LEXIS NEXIS en World-Check. Ook beschrijft het rapport tegen welke uitdagingen de FIU's aanlopen tijdens hun werkzaamheden, zoals het waarborgen van vertrouwelijkheid bij het uitwisselen van informatie tussen FIU's en buitenlandse collega's, niet zijnde FIU's, en hoe de rol van de FIU's in de strijd tegen corruptie en witwassen nog meer kan worden versterkt. Vanwege de gevoelige informatie is niet het volledige rapport openbaar gemaakt.
De checklist is niet alleen te gebruiken door Nederlandse meldingsplichtige instellingen, maar door alle meldingsplichtige instellingen van de landen die zijn aangesloten bij de Egmont Group. Met de komst van deze verbeterde checklist wordt nog nadrukkelijker dan voorheen om informatie over transacties gevraagd die duiden op corruptie en wordt de strijd tegen corruptie wereldwijd nog verder opgeschroefd.
Klik hier voor het rapport inclusief indicatorenlijst.
