De ACM – boete voor mogelijk bewijs vernietigen
De medewerkers van de onderneming belemmerde het onderzoek, omdat zij WhatsApp groepen verlieten en chats wisten. Dit deden zij tijdens een inval van de ACM in 2018 – dat is verboden. De ACM mag ondernemingen onaangekondigd binnenvallen als er een verdenking bestaat van een overtreding van de Mededingingswet en/of het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. In dit geval was de verdenking: het maken van kartelafspraken. Ondernemingen zijn verplicht mee te werken aan het onderzoek van de ACM en mogen geen bewijsmateriaal (zoals WhatsApp chats) vernietigen. Deze chats kunnen namelijk bewijs bevatten om de overtreding vast te stellen. Consequentie? De ACM sanctioneerde de onderneming voor EUR 1,84 miljoen. Deze boete was inclusief een 20% boetevermindering.

De Europese Commissie – tegenwerken tijdens inval
Net als de ACM, onderzoekt de Europese Commissie het tegenwerken van een onderzoek altijd kritisch. Zo heeft de Europese Commissie de Slowaakse treinvervoerder ZSSK onderzocht voor het verwijderen van data van een laptop. Gelukkig voor ZSSK liep dit onderzoek met een sisser af en heeft de Europese Commissie het onderzoek gesloten zonder een boete op te leggen. Dit heeft vermoedelijk te maken met het feit dat ZSSK slechts een nieuw besturingsprogramma op de laptop installeerde en niet moedwillig informatie heeft verwijderd. Een iets ouder, maar nog altijd relevant, voorbeeld was de zaak van een Tsjechische energiemaatschappij. Bij een inval in 2009 beval de Europese Commissie de onderneming om e-mailaccounts te blokkeren. De Europese Commissie ontdekte later echter dat dat de onderneming een wachtwoord van één account had gewijzigd, waardoor niet alleen de medewerkers van de Europese Commissie, maar tóch ook nog werknemers van de onderneming toegang tot de accounts hadden. Bovendien had de onderneming binnenkomende e-mails naar een andere server geleid, waardoor deze e-mails niet voor de Europese Commissie zichtbaar waren. Gevolg: EUR 2,5 miljoen boete – welke boete in beroep standhield.

Voorkomen is beter dan genezen
Als de toezichthouder op de stoep staat, kunnen mensen ineens onverwachte dingen doen, zoals mogelijk bewijs vernietigen. Wees daarom voorbereid en train receptionisten en andere werknemers die mogelijk betrokken kunnen zijn. Breng ze in ieder geval op de hoogte van de belangrijkste do's en don'ts tijdens invallen. De recente ACM-zaak en de eerdere precedenten laten zien dat een goede voorbereiding veel problemen kan voorkomen. Mededingingsautoriteiten kunnen bijna altijd achterhalen of data verwijderd of gewijzigd is en zullen niet twijfelen om handhavend op te treden als dit het geval is.

Aarzel niet om contact met ons op te nemen als u meer informatie wenst over wat te doen of juist niet te doen tijdens een inval van de Europese Commissie of een andere mededingingsautoriteit.