Uit het jaaroverzicht blijkt dat in 2019 bijna 2,5 miljoen meldingen zijn verricht. Het merendeel werd veroorzaakt door de invoering van de objectieve indicator voor hoog risicolanden. Deze objectieve indicator is inmiddels afgeschaft (zie hier onze eerdere blog hierover). Nadat deze objectieve indicator werd omgezet in een subjectieve indicator waren de meldingen volgens het jaarverslag "wel bruikbaar voor verdere intelligence doeleinden". Van de meer dan 1,9 miljoen meldingen die op grond van deze objectieve indicator werden verricht, kon na het uitvoeren van een 'semi-geautomatiseerde match' slechts 686 transacties als verdacht worden aangemerkt. Bij deze 'semi-automatische match' worden de ongebruikelijke transacties gematcht aan een databestand in beheer bij de Nationale Politie (VROS). Het analyseren van deze data bood volgens FIU te weinig perspectief. De afschaffing van deze objectieve indicator lijkt ons dus een goede zaak, zeker ook gelet op de administratieve rompslomp welke deze objectieve indicator veroorzaakte, zonder een succesvolle en efficiënte mogelijkheid van opvolging van alle meldingen. 

Echter, ook indien de meldingen op basis van de objectieve indicator voor hoog risicolanden niet in beschouwing worden genomen, is sprake van een flinke stijging van het aantal meldingen ten opzichte van 2018. In 2018 werden 394.743 "reguliere" ongebruikelijke transacties gemeld (zonder de objectieve indicator voor hoog risicolanden), dat aantal steeg in 2019 naar 541.236. Opvallend is de toename van het aantal meldingen door accountants, maar ook het aantal meldingen van banken nam met meer dan 50% toe. Deze forse stijging is voor het merendeel niet te wijten aan de objectieve indicator voor hoog risicolanden. De trend van een toename van meldingen die de afgelopen jaren zichtbaar was zet zich dus door. Mogelijk dat het geïntensiveerde toezicht op deze sectoren en de strikte handhaving door toezichthouders en OM hierbij een rol spelen. 

Uiteindelijk merkte de FIU hiervan 39.544 transacties aan als verdacht. De FIU ordent deze vervolgens in dossiers, op basis van kenmerken van de transactie, zoals de aard, de persoon, locatie of het bedrag van de transactie. Met deze methode zijn 5.302 dossiers samengesteld in 2019. Hoewel het aantal meldingen in 2019 aanzienlijk steeg, nam het aantal verdachte verklaarde transacties opmerkelijk genoeg af. In 2018 werden namelijk nog 57.950 transacties als verdacht aangemerkt. Mogelijk hangt dit lagere aantal samen met de keuze van de FIU om te prioriteren op eigen onderzoek. Uit het jaarverslag blijkt dat de hiervoor genoemde semi-automatische VROS-match tijdelijk is stilgelegd, waardoor deze methode minder 'verdachte transacties' opleverde. Het aantal transacties dat verdacht werd verklaard vanwege eigen onderzoek door FIU was in 2019 juist hoger. 

Alle door FIU als verdacht verklaarde transacties worden voorgelegd aan de opsporings- inlichtingen- en veiligheidsdiensten en het Openbaar Ministerie. Hoewel het jaarverslag dit niet met zoveel woorden zegt, is het aannemelijk dat de kwaliteit van de dossiers met verdachte verklaarde transacties welke zijn voorgelegd aan de opsporingsdiensten is toegenomen, nu een groter deel van de verdachte transacties als zodanig is aangemerkt door het eigen onderzoek van de FIU en niet via semi-automatische matching. 

De stijgende lijn in meldingen van ongebruikelijke transacties is een positief signaal. Volgens het jaarverslag is deze stijging namelijk verklaarbaar door de verbeterde compliance van de poortwachters. Een van de sectoren die zich volgens de FIU in 2019 nadrukkelijk meer heeft ingezet op de verbetering van de compliance is de bankensector. Het zal evenwel voor de FIU en de opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie een uitdaging blijven om aan alle ongebruikelijke respectievelijk verdachte transacties adequate opvolging te geven.

Het jaaroverzicht 2019 kunt u hier raadplegen. Heeft u vragen over de Wwft, neem dan gerust contact met ons op.