Het Benchmark geeft een uniek inzicht, een 0-meting van een dilemma en hoe daarmee om te gaan. Het benchmark laat zien dat de praktijk met verschillende invalshoeken en belangen worstelt, en werkelijk een dilemma ervaart. Sommige onderzoekers worden beknot, terwijl andere juristen zich niet gehoord voelen.  Er worden stappen uit het dilemma gezet. Door  samenwerking van onderzoekers en juristen. Met een 'open mind' het dilemma bespreekbaar maken en houden.  

Menig incidentonderzoeker kijkt in beginsel niet uit naar betrokkenheid van een jurist bij zijn onderzoek naar een veiligheids- of milieu-incident. Die onderzoeker denkt al snel dat de jurist het onderzoek beperkt of belemmert en altijd iets heeft op- en aan te merken op het zo zorgvuldig opgestelde onderzoeksrapport, de aanbevelingen en de communicatie daarover. De onderzoeker vindt dat zijn onderzoek in alle vrijheid en naar professioneel inzicht uitgevoerd moet kunnen worden, en hij denkt dat de jurist dat niet of onvoldoende wil zien. De onderste steen moet nu eenmaal boven, om voor de toekomst vergelijkbare incidenten of erger te voorkomen. Daarbij past geen terughoudende, strikt juridische benadering. Maar juristen kijken er net zo min naar uit om bij de begeleiding en voorbereiding van een aansprakelijkheidszaak vanwege een incident geconfronteerd te worden met een ingrijpend, niets-verhullend incidentonderzoek en -rapportage, waarmee de getroffen organisatie zich genadeloos geconfronteerd ziet. Op zo'n manier wordt de juridische positie moeilijk te verdedigen. En de buitenwereld gaat er mee op de loop;  juridisch relevante aspecten en begrippen worden vaak met behulp van de onderzoeksbevindingen ingevuld.  

De onderzoeker vindt dat de jurist helemaal niet uit is op leren en dat de jurist de veiligheid dus niet dient. Een enkeling stelt zelfs dat onder invloed van juristen de waarheidsvinding en de onafhankelijkheid van het onderzoek in het gedrang komen. Dat impliceert overigens niet dat de praktijk voor het dilemma zwicht. In vrijwel alle organisaties staat, volgens het benchmarkonderzoek, leren en wegnemen van veiligheidsrisico's nog steeds voorop. In een enkele organisatie ligt dat een nuance anders of ligt het gevaar van zwichten op de loer. Dat heeft dan met name te maken met ervaringen in eerdere instanties, waarbij de juridische implicaties van een incident en incidentonderzoek concreet door de organisatie en haar management zijn gevoeld. Daar wint de juridische tegendruk het van de wens om informatie te delen of breder en dieper naar de achterliggende oorzaken te zoeken. Zo'n juridische impact moet en kan ook niet worden onderschat.  

Samenwerking biedt een oplossing, zo leert het Benchmark. Samenwerking levert begrip op voor de verschillende belangen en doelen, en tevens begrip van diversiteit aan begrippenkaders. Juristen zullen zien en aangereikt krijgen dat probabilistische verbanden geen deterministische zekerheden opleveren, terwijl de onderzoekers beter zullen begrijpen dat hun bevindingen en rapportages daarover in de juridische wereld wel als zodanig kunnen (en vaak dus ook zullen) worden gepercipieerd.  Het benchmark besluit met voorstellen om vooral de samenwerking tussen de beide disciplines voort te zetten en te verstevigen.  

Tijdens het seminar hebben veiligheidsonderzoekers, verantwoordelijken en juristen gediscussieerd over incidentonderzoek en de juridische impact daarvan. Diverse experts uit de industrie en met veel ervaring op dit vlak spraken over 'wijze lessen en wijzen van opvolging'; om van dilemma tot kruisbestuiving te komen. Op het aankomende congres van de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskundigen wordt dat gesprek, onder andere door ons, voortgezet (Ronde Tafelgesprek).  Wilt u meedenken over dit onderwerp of van gedachten wisselen over aspecten waar u in de praktijk tegenaan loopt, neem dan contact met ons op.