Toezicht DNB op naleving sanctieregelgeving door cryptodienstverleners
Op 10 december 2019 heeft de Tweede Kamer de Implementatiewet wijziging vierde anti-witwasrichtlijn (Implementatiewet AMLD5) aangenomen. De Implementatiewet AMLD5 ligt op dit moment bij de Eerste Kamer ter behandeling. Met de Implementatiewet AMLD5 wordt de vijfde anti-witwasrichtlijn in Nederland geïmplementeerd. Als gevolg van de vijfde anti-witwasrichtlijn moeten bepaalde cryptodienstverleners gaan voldoen aan de verplichtingen uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).
Eerder schreven wij al een blog over de Implementatiewet AMLD5, waarin we een aantal verplichtingen bespraken die gaan gelden voor bepaalde cryptoaanbieders, waaronder de verplichting om cliëntenonderzoek te doen, ongebruikelijke transacties te melden en de registratieplicht bij DNB. In deze blog gaan wij nader in op het toezicht door DNB op bepaalde cryptodienstverleners voor wat betreft de naleving van sanctieregelgeving.
Voor welke cryptodienstverleners gaat de registratieplicht gelden?
De Implementatiewet AMLD5 heeft betrekking op de volgende cryptodienstverleners:
- partijen die beroeps- of bedrijfsmatig bewaarportemonnees aanbieden; en
- partijen die beroeps- of bedrijfsmatig diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta (zoals euro's) aanbieden.
Deze cryptodienstverleners dienen zich te registreren bij DNB, voordat zij hun diensten mogen aanbieden in Nederland. Deze verplichting geldt voor de volgende categorieën van (rechts)personen die beroeps- of bedrijfsmatig wisseldiensten of bewaarportemonnees in of vanuit Nederland willen aanbieden:
- Een partij die in Nederland woonachtig of gevestigd is, of zijn zetel heeft in Nederland;
- Een partij die diensten in Nederland wil aanbieden vanuit een andere lidstaat (ongeacht of die partij is geregistreerd in die andere lidstaat); en
- Een partij die vanuit Nederland enkel grensoverschrijdend diensten verleent.
Voor iedereen die woonachtig of gevestigd is, of zijn zetel heeft in een derde land, is het verboden om in Nederland wisseldiensten of bewaarportemonnees aan te bieden. De Minister heeft overigens wel de mogelijkheid om voor bepaalde derde landen een uitzondering te maken.
Verplichtingen op grond van de sanctieregelgeving
DNB kan de registratie doorhalen indien de cryptodienstverlener niet voldoet aan de eisen van de Wwft of de Sanctiewet 1977. De Sanctiewet 1977 is een kaderwet op grond waarvan Nederlandse en EU-sanctieregelgeving van toepassing is in Nederland. Iedereen in Nederland en Nederlanders in het buitenland zijn verplicht zich te houden aan de in Nederland geldende sanctieregelgeving.
Voor bepaalde instellingen die onder toezicht staan van DNB gelden er aanvullende verplichtingen op grond van de Sanctiewet 1977 en onderliggende regelgeving, zoals de Regeling toezicht Sanctiewet 1977. Door de Implementatiewet AMLD5 vallen ook eerdergenoemde cryptodienstverleners onder het toezicht van DNB voor de naleving van de Sanctiewet 1977. Dit brengt de volgende verplichtingen mee voor deze cryptodienstverleners:
- Het voldoen aan de verplichting tot het treffen van maatregelen op het gebied van de administratieve organisatie en de interne controle (AO/IC) ter naleving van de Sanctiewet 1977;
- Het doen van een onverwijlde melding bij DNB indien blijkt dat de identiteit van 'een relatie' (zie hierna) overeenkomt met een (rechts)persoon of entiteit, als bedoeld in de sanctieregelgeving (zogeheten 'hits');
- Het bewaren van de meldingen en gegevens van rekeningen van en transacties met de bij de meldingen betrokken relaties tot vijf jaar nadat de sanctieregelgeving, waarin de desbetreffende (rechts)persoon of entiteit is genoemd, niet meer van kracht is of buiten werking is gesteld.
De te treffen AO/IC-maatregelen moeten in ieder geval zorgen voor een adequate controle van de administratie van de cryptodienstverlener op het voorkomen van relaties op de sanctielijsten. Doel hiervan is dat de cryptodienstverlener moet zorgen voor het bevriezen van de financiële middelen van een relatie of het voorkomen van het ter beschikking stellen van financiële middelen of diensten aan die relatie, als sprake is van een 'hit'. Het begrip 'relatie' is breder dan de begrippen 'zakelijke relatie' en 'cliënt' in de zin van de Wwft. Een relatie betreft eenieder die betrokken is bij een financiële dienst of een financiële transactie.
Het niet voldoen aan deze verplichtingen kan naast doorhaling van de registratie door DNB (als gevolg waarvan de activiteiten moeten worden beëindigd) ook leiden tot aanzienlijke bestuurlijke boetes. Overtreding van de sanctieregelgeving kan bovendien leiden tot strafrechtelijke handhaving. Cryptodienstverleners die zich gaan registreren bij DNB moeten dus naast de Wwft ook de sanctieregelgeving niet vergeten!
Heeft u vragen, neem dan vooral contact met ons op.