Onder omstandigheden kan, zo oordeelde de Hoge Raad in het zogeheten besmettingsarrest in 2010, het toevoegen van illegaal verkregen vermogen het gehele vermogen (de geldstroom waarin het geld opgaat) als 'illegaal verkregen' vermogen worden gekwalificeerd. Op die manier wordt dan het gehele vermogen vatbaar voor ontneming door het Openbaar Ministerie. En van 'besmetting'  kan al sneller sprake zijn dan u denkt. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat  uw onderneming met een vergunningsplichtige activiteit geld heeft verdiend zonder dat u de vereiste vergunning had. Kortom, het is dus in theorie mogelijk dat uw gehele vermogen ontnomen kan worden door een enkele strafbare gedraging.

En door de inwerkingtreding van  een wetswijziging die 'eenvoudig witwassen' strafbaar stelt, is die theorie nu minder theoretisch geworden (zie ons eerdere blog daarover). In het kort houdt de wetswijziging in dat voorwerpen die voorhanden zijn uit een misdrijf door verdachte zelf gepleegd, nu ook kunnen worden ontnomen. Voorheen gold er een uitsluitingsgrond, waardoor voorwerpen niet verbeurd konden worden verklaard als het achterliggende misdrijf niet kon worden vervolgd door bijvoorbeeld een gebrek aan bewijs. Hierdoor ontsprongen daders de dans en bleef veel misdaadgeld onaangetast. De wetgever vond beide gevolgen onwenselijk en door de wetswijziging kan witwassen nu dus sneller bewezen en daarmee sneller ontnomen worden.

Naar onze mening gaan de gevolgen van de wetswijziging te ver. Ontneming is een maatregel en op basis van de wet mag geen groter bedrag worden ontnomen dan dat er daadwerkelijk met de strafbare gedraging verdiend is. Dat er vermenging van legaal en illegaal vermogen plaatsvindt, betekent niet dat het gedeelte illegaal verkregen vermogen niet te bepalen zou zijn. Iedere verdachte geldstroom zou dan ook apart moeten worden onderzocht en aan de hand daarvan worden beoordeeld of het bedrag afkomstig is uit misdrijf; en pas dan zou het bedrag eventueel voor ontneming in aanmerking kunnen komen. De nu geldende aanpak creëert naar ons idee meer problemen dan dat er mee worden opgelost.